Παύλος Χρηστίδης: Αντί να δώσετε λεφτά στους αγρότες, τους παίρνετε κιόλας

Ομιλία Παύλου Χρηστίδη, Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής στο Σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης «Ίδρυση Ελληνικού Εργοστασίου Τεχνητής Νοημοσύνης – ΦΑΡΟΣ AI Factory»

Π. Χρηστίδης: Αντί να δώσετε λεφτά στους αγρότες, τους παίρνετε κιόλας

Άκουσα με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον όσα είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, ο οποίος σήμερα ξαναβάφτισε το ψάρι – κρέας. Μάλιστα, αναφέρθηκε στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ ως δυσλειτουργίες. Το σκάνδαλο για το οποίο καταθέτει ο κ. Μυλωνάκης, τώρα, στην Εξεταστική Επιτροπή και για το οποία έχει κληθεί και μία σειρά ακόμα στελεχών, το βάφτισε Δυσλειτουργίες.

Και πριν μπω στη συζήτηση για το νομοσχέδιο, θα ήθελα να σταθώ σε ένα δύο ζητήματα που έχουν ενδιαφέρον. Έχω αυτήν εδώ την ανακοίνωση που βγήκε από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, η οποία λέει ότι όχι μόνο δεν πληρώθηκαν οι αγρότες εχθές, αλλά έχουν δει και χρήματά τους να φεύγουν από τους λογαριασμούς τους. Με λίγα λόγια κύριε Υπουργέ, δεν μπορούμε να κάνουμε πληρωμές, αλλά θέλουμε να συζητάμε και για τα AI Factories, για τον Φάρο.

Άκουσα τον κύριο Καιρίδη να λέει με πομπώδες ύφος για τη μεγάλη μεταρρύθμιση που φέρνετε αύριο για την ΑΑΔΕ και θέλω να σας κάνω μια σειρά ερωτημάτων για τα οποία περιμένω μια απάντηση από κάποιον συνάδελφο σήμερα εδώ στη Βουλή, πριν μπούμε στην αυριανή πολύ σημαντική συζήτηση.

Ποιανού ευθύνη είναι αυτό το οποίο συνέβη σε χιλιάδες αγρότες πανελλαδικά; Θέλουμε να μας πείτε ποιος φταίει. Αν φταίει η Τράπεζα Πειραιώς, η όποια τράπεζα, πρέπει να παρέμβει άμεσα ο κ. Στουρνάρας. Θέλω μια απάντηση να δώσετε στο ποιος είναι ο υπεύθυνος για αυτό το τραγικό γεγονός. Οι άνθρωποι που είναι στα μπλόκα και περιμένουν τα χρήματα που τους χρωστάτε από πέρσι και από φέτος, όχι μόνο να μην παίρνουν τα χρήματα τους, αλλά να τους παίρνετε και χρήματα. Και θέλω να μου πείτε ποιος είναι ο υπεύθυνος γι’ αυτό. Αν είναι η τράπεζα να μας το πείτε για να κάνει και ο κ. Στουρνάρας ως εποπτική αρχή της τράπεζας αυτά τα οποία πρέπει να κάνει.

Γιατί αν είναι ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος λειτουργεί όλο το τελευταίο χρονικό διάστημα υπό την αιγίδα της ΑΑΔΕ και μάλιστα με αυτή την ιδιόμορφη μορφή για την οποία δεν μας έχετε πει τίποτα σχετικά με το οργανόγραμμα, τους υπαλλήλους, τη διοίκηση κλπ. Πρέπει να ξέρουμε ποια είναι η αποτελεσματικότητα αυτού του πλάνου που τόσο εμφατικά παρουσιάζετε ότι θα συζητήσουμε τις επόμενες δύο μέρες. Αν είναι ο ΟΠΕΚΕΠΕ της δικής σας διοίκησης, η οποία ενημέρωσε την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας, ανεπίσημα, για να ηρεμήσει τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίοι φέρνουν τα ζητήματα των αγροτών υποτίθεται στη Βουλή, αλλά θα έρθουν μεθαύριο να ψηφίσουν αυτό για το οποίο ο κ. Μητσοτάκης ζητά κομματική πειθαρχία Και αν είναι αυτός ένας διάλογος τον οποίο εσείς θεωρείτε ρεαλιστικό διάλογο, όταν σε εμάς δεν έχετε προτείνει τίποτα απολύτως για τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζετε όλα αυτά τα ζητήματα, δεν έχετε καμία απάντηση. Οι βασικοί υπεύθυνοι της κρίσης την οποία βλέπουμε είστε εσείς και ταυτόχρονα κουνάτε τα χέρια στην αντιπολίτευση.

Και εν πάση περιπτώσει, να σας το πω και διαφορετικά. Εάν η λειτουργία της πετυχημένης, εντός και εκτός εισαγωγικών, ΑΑΔΕ, αν η λειτουργία της πετυχημένης κυβερνητικής δικής σας προσπάθειας εξαντλείται στους influencers. Να το πω και διαφορετικά. Έχουμε δει πολιτικά και παραπολιτικά να βγαίνουν από το δικό σας υπουργείο. Έχουμε δει να διαχέετε και να γεμίζετε τα μέσα ενημέρωσης με την προσπάθεια την οποία έχετε κάνει για να συλλάβετε τους influencers οι οποίοι φοροδιαφεύγουν. Και καλά κάνετε. Αλλά εκείνους που συναντούσατε στα υπουργεία, στα βουλευτικά γραφεία, αποδεικνύεται ότι διάφοροι υπουργοί έκαναν βόλτα μέχρι και στα σπίτια τους, δεν τους έβλεπε η ΑΑΔΕ που έκαναν βόλτα με τις Φεράρι, τις Πόρσε και τις Μαζεράτι.

Γιατί όπως ξέρετε πολύ καλά, κύριε Υπουργέ, στη δικογραφία την οποία συζητάμε στην Εξεταστική Επιτροπή, υπάρχουν και πολύ συγκεκριμένες αντιλήψεις και περιγραφές για τον τρόπο με τον οποίο κλείνονταν ραντεβού, για παράδειγμα του κ. Ξυλούρη με τον επικεφαλής της ΑΑΔΕ. Τα λέω αυτά γιατί τις επόμενες μέρες θα έχουμε να κουβεντιάσουμε πολλά από όσα αφορούν τους αγρότες, αλλά και πολλά από αυτά για τα οποία έχετε εσείς την αποκλειστική ευθύνη. Αυτή την ευθύνη που έξι χρόνια τώρα κάνετε ότι δεν την έχετε. Έξι χρόνια τώρα βλέπατε τις επιδοτήσεις να πηγαίνουν σε συγκεκριμένες τσέπες και δεν κάνατε τίποτα απολύτως. Και σαν να μην έφτανε όλο αυτό, έχετε αφήσει Χριστουγεννιάτικα τους αγρότες απλήρωτους και τους παίρνετε και με τις χθεσινές αποφάσεις χρήματα παραπάνω. Και αυτό είναι ό, τι χρειάζεται να ξέρουν οι Έλληνες για τη δική σας κανονικότητα. Αυτό είναι το οποίο αρκεί να γνωρίζουν οι Έλληνες για το τι είναι η Ελλάδα 2 0. για τους πολλούς. Για αυτούς, οι οποίοι αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα, είτε είναι στις πλατείες, είτε είναι στα μπλόκα, είτε αγωνιούν γιατί είναι συνταξιούχοι και εργαζόμενοι, είτε είναι οι αγρότες που βλέπουν ότι από το ράφι στο χωράφι υπάρχει μια τεράστια διαφορά στην τιμή. Αυτή είναι μια αντίληψη, η οποία έχει πολύ κρίσιμο ρόλο, όμως είναι και η αντίληψη που έχετε για τους θεσμούς. Είναι μία αντίληψη η οποία μας γυρνά πολλά χρόνια πίσω όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε μέσα και έξω από το Κοινοβούλιο.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, άκουσα τον κύριο Καιρίδη να αναφέρεται σε άρθρα του Economist, και το βλέπω πολύ λογικό, γιατί αν έμπαινε ο κύριος Καιρίδης στην διαδικασία να αναφερθεί σε μελέτες, οι οποίες μας έρχονται από το εξωτερικό και βρίσκουν την κατάταξη της Ελλάδας από προτελευταία μέχρι προπροτελευταία, σε όλες τις μετρήσεις που γίνονται γύρω από την ψηφιακή οικονομία, δεν θα μπορούσε να μιλήσει ως βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας. Στο Cloud Computing 26η θέση για την Ελλάδα, στην τεχνητή Νοημοσύνη 25η θέση, στις ψηφιακές δεξιότητες 3η από το τέλος, συνολικά 25η θέση από τις 27 παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχουν πέσει δισεκατομμύρια τα τελευταία χρόνια και στον κλάδο της ψηφιακής διακυβέρνησης και στον τρόπο με τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αποτελέσει ένα εφόδιο για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων και τη δυνατότητα σήμερα των μη προνομιούχων Ελλήνων να βρουν ευκαιρίες να τρέξουν τη ζωή τους ακόμα πιο γρήγορα.

Προφανώς εμείς είμαστε εδώ για να συζητήσουμε την ανάγκη να αποτελέσει η τεχνητή νοημοσύνη έναν Φάρο. Έναν Φάρο, όμως, που δίνει τη δυνατότητα και στους μαθητές, οι οποίοι σήμερα μας παρακολουθούν εδώ, αλλά και σε όλους τους Έλληνες, οι οποίοι μας βλέπουν, να στηρίξουν τη ζωή τους και να την δουν να βελτιώνεται. Όχι να βλέπουν ένα στρατηγικής σημασίας νομοθέτημα να μετατρέπεται σε μία διοικητικού χαρακτήρα αναδιάρθρωση με τον τρόπο με τον οποίο εσείς το φέρνετε. Όχι να βλέπουμε τη συζήτηση αυτή, η οποία παραβιάζει κάθε λογική ιδιοκτησίας του τρόπου με τον οποίο θα έπρεπε η τεχνητή νοημοσύνη να είναι κατάκτηση του ελληνικού λαού και όχι στο πλαίσιο το οποίο εσείς το βάζετε. Αντί για μία εθνική υποδομή τεχνητής νοημοσύνης με δημόσιο, ερευνητικό και κοινωνικό πρόσημο, δημιουργείτε μια ανώνυμη εταιρεία με πλειοψηφικό έλεγχο της ΕΕΣΥΠ σε ποσοστό 70%, που λειτουργεί με κανόνες ιδιωτικής οικονομίας, με φορολογικές απαλλαγές, παρεκκλίσεις από το δημόσιο λογιστικό και περιορισμένη λογοδοσία στη Βουλή.

Με απλά λόγια, η εθνική ψηφιακή υποδομή μετατρέπεται σε εμπορική θυγατρική, με κέντρο βάρους όχι τη δημόσια πολιτική, αλλά την εμπορική αξιοποίηση δεδομένων και πνευματικών δικαιωμάτων.

Και εδώ ανακύπτουν σοβαρά θεσμικά ερωτήματα.

Πρώτον, η συγκέντρωση υπερεξουσιών στο Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο ελέγχεται κατά πλειοψηφία από την ΕΕΣΥΠ. Ο στρατηγικός σχεδιασμός, οι προσλήψεις, οι συμβάσεις, η εμπορική αξιοποίηση και η διαχείριση δεδομένων αποφασίζονται χωρίς επαρκή δημοκρατικό έλεγχο.

Δεύτερον, η δυνατότητα εκτεταμένης εμπορικής αξιοποίησης δεδομένων και IP, χωρίς σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο. Δεν υπάρχουν επαρκείς εγγυήσεις ότι δημόσια δεδομένα – και ιδίως ευαίσθητα δεδομένα υγείας – δεν θα αποτελέσουν αντικείμενο έμμεσης εμπορευματοποίησης.

Τρίτον, οι παρεκκλίσεις από τον ν. 4412/2016, οι ευέλικτες συμβάσεις και οι προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ δημιουργούν ένα καθεστώς υπερ-ευελιξίας, εις βάρος της διαφάνειας και της ισονομίας.

Τέταρτον, η δυαρχία στη διοίκηση – με Διευθύνοντα Σύμβουλο και εκτελεστικό Αντιπρόεδρο – θολώνει τις γραμμές ευθύνης και αποδυναμώνει τη λογοδοσία.

Σε μια εποχή που στην Ευρώπη όλα τα AI Factories λειτουργούν ως δημόσιες υποδομές με ισχυρό θεσμικό έλεγχο, διαφάνεια και λογοδοσία. Και αντί να ακολουθήσουμε αυτού του τύπου τις πρακτικές, τις καλές πρακτικές, εσείς επιλέγετε να μεταφέρετε τον έλεγχο μιας κρίσιμης εθνικής υποδομής εκτός του πυρήνα της δημοκρατικής εποπτείας. Και είναι προφανές ότι μας δημιουργούν ιδιαίτερη ανησυχία και μια σειρά ακόμα δεδομένων. Η απουσία ρητού διαχωρισμού δεδομένων υγείας μεταξύ ΗΔΙΚΑ και Φάρος, η μη εκπροσώπηση των εργαζομένων και κρίσιμων υπουργείων, η έλλειψη σαφούς πλαισίου για τις εμπορικές δραστηριότητες.

Είναι προφανές ότι το ΠΑΣΟΚ είναι υπέρ του τρόπου με τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη λειτουργεί με τις καλές της πρακτικές. Είναι προφανές ότι το ΠΑΣΟΚ λέει “ναι” σε ένα σύστημα σαν τον Φάρο, όταν είναι πραγματικά εθνικό, με πλειοψηφία της δημόσιας ιδιοκτησίας τουλάχιστον 51%. Αυτό θα έπρεπε να συμβαίνει με ένα διοικητικό συμβούλιο που έχει τη συμμετοχή του δημοσίου, της ερευνητικής κοινότητας και ειδικών σε AI Ethics, GDPR και κυβερνοασφάλεια, με τακτική και ουσιαστική λογοδοσία στη Βουλή και ουσιαστική σύνδεση με το ευρωπαϊκό οικοσύστημα AI. Αυτό είναι κάτι το οποίο εσείς δεν κάνετε και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο έχουμε ξεδιαλύνει από την πρώτη στιγμή τη δική μας στάση. Μία ακόμα επιλογή, η οποία δεν εξυπηρετεί την ευρωπαϊκή σύγκλιση, δεν εξυπηρετεί την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, δεν εξυπηρετεί τις ευκαιρίες τις οποίες θα μπορούσαμε να έχουμε πιάσει από τα μαλλιά για να βοηθήσουμε τους μη προνομιούχους Έλληνες. Εκείνους οι οποίοι σήμερα θα μπορούσαν να παράγουν, να προοδεύουν και να πρωταγωνιστούν σε μια καλύτερη εποχή για την πατρίδα μας.