Έκτακτη παρέμβαση Ε.Σ.Α.μεΑ.: Ο χρόνος για τον Προσωπικό Βοηθό μετρά αντίστροφα
Με επείγουσα επιστολή της στην κ. Δόμνα Μιχαηλίδου, υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, η ΕΣΑμεΑ τονίζει ότι η ολοκλήρωση της δεύτερης πιλοτικής φάσης του Προγράμματος για τον Προσωπικό Βοηθό έχει καθυστερήσει ιδιαίτερα, και ακόμη περισσότερο η διαδικασία αξιολόγησή της. Η επιστολή επισυνάπτεται.
Ανησυχητικά ασαφές παραμένει εάν θα υφίστανται οι αναγκαίοι πόροι για την υλοποίηση της καθολικής εφαρμογής του «Προσωπικού Βοηθού» με τη λήξη της πιλοτικής εφαρμογής του.
Σημαντικά ζητήματα που έχουν αναδειχθεί μέχρι σήμερα και τονίστηκαν κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης της Επιτροπής Συντονισμού και Παρακολούθησης της υλοποίησης του πολιτικού προγράμματος, η οποία έλαβε χώρα στις 7 Οκτωβρίου 2024:
-Η ανάγκη για αποσαφήνιση του ρόλου του Προσωπικού Βοηθού από τον ρόλο του Φροντιστή, προκειμένου να μην δημιουργούνται εσφαλμένες προσδοκίες από την πλευρά των ωφελούμενων και να διασφαλίζεται η φιλοσοφίας της ανεξάρτητης διαβίωσης.
-Η αναγκαιότητα θεσμοθέτησης των Κέντρων Ανεξάρτητης Διαβίωσης, τα οποία διεθνώς λειτουργούν υπό την ευθύνη των ίδιων των ατόμων με αναπηρία και μπορούν να δώσουν λύσεις σε αρκετά προβλήματα που ανέκυψαν κατά την πιλοτική εφαρμογή του Προγράμματος.
-Οι διαφοροποιήσεις στους χρόνους υλοποίησης του Προγράμματος μεταξύ των διαφορετικών Περιφερειών της χώρας.
-Το γεγονός ότι ενώ στην πλατφόρμα είναι εγγεγραμμένος σημαντικός αριθμός Προσωπικών Βοηθών, πολλοί εξ’ αυτών δεν προχωρούν στη σύναψη συμφωνητικού.
-Η καθυστέρηση στη σύσταση των Ειδικών Επιτροπών Αξιολόγησης Διεπιστημονικού Χαρακτήρα, η οποία επηρέασε συνολικά την υλοποίηση του Προγράμματος.
-Η ανάγκη για εκπαίδευση των μελών των Ειδικών Επιτροπών Αξιολόγησης Διεπιστημονικού Χαρακτήρα στην φιλοσοφία της ανεξάρτητης διαβίωσης.
-Το γεγονός ότι η τυχαία κλήρωση, παρότι αποτελεί αδιάβλητη διαδικασία, είναι εγγενώς άδικη διότι παραβλέπει τον βαθμό ανάγκης των ωφελούμενων βάσει αντικειμενικών κριτηρίων.
-Η ανάγκη για διά ζώσης εκπαίδευση των Προσωπικών Βοηθών (με βιωματικές ασκήσεις) προκειμένου να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες ατόμων από συγκεκριμένες κατηγορίες αναπηρίας και να αποφεύγονται φαινόμενα αποφυγής σύναψης συμφωνητικών.
-Η ανάγκη εκπαίδευσης των ίδιων των ατόμων με αναπηρία στην ανεξάρτητη διαβίωση και στη διαχείριση του Προσωπικού Βοηθού τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω εκπαίδευση στις άλλες χώρες λαμβάνει χώρα από τα ίδια τα άτομα με αναπηρία μέσω των οργανώσεων εκπροσώπησής τους.
-Η θέσπιση μηχανισμού επίλυσης διαφορών μεταξύ Προσωπικών Βοηθών και ωφελούμενων, προκειμένου να αντιμετωπίζονται άμεσα και αποτελεσματικά τυχόν συγκρούσεις ή δυσλειτουργίες, χωρίς να επιβαρύνεται ο ίδιος ο ωφελούμενος.
-Η εξεύρεση τρόπων για την αποτροπή της αιφνίδιας λύσης της συνεργασίας μεταξύ ωφελούμενου και Προσωπικού Βοηθού χωρίς προηγούμενη ενημέρωση του πρώτου.
Παρά τις επιφυλάξεις που εξέφρασε η ΕΣΑμεΑ κατά τη διάρκεια διαμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου για την υλοποίηση της πιλοτικής φάσης, παραμένει σταθερά ενεργός υποστηρικτής του Προγράμματος, καθώς ανταποκρίνεται στο διαχρονικό και θεμελιώδες αίτημα του αναπηρικού κινήματος για αξιοπρεπή και ανεξάρτητη διαβίωση εντός της κοινότητας.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. συμμετείχε ενεργά σε όλα τα στάδια διαμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου, καταθέτοντας τεκμηριωμένες προτάσεις που βασίζονταν στο άρθρο 19 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, στο Γενικό Σχόλιο Νο 5 της αρμόδιας Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και στην ευρωπαϊκή εμπειρία.