Πως το freelancing μπορεί να αλλάξει την αγορά εργασίας στην Ελλάδα

Καλώς ή κακώς, η δουλειά μας είναι, αν όχι η ζωή μας, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της. Από τα 20 και κάτι μέχρι τα 60 και κάτι, οι περισσότεροι άνθρωποι ξοδεύουν ένα μεγάλο μέρος του χρόνου τους για εργασία, ώστε να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Η συνήθης συνθήκη είναι γενικά το 8ωρο σε πενθήμερο, τουλάχιστον για τους περισσότερους και σύμφωνα με το τι ισχύει επίσημα.

Τα πράγματα στα εργασιακά, φυσικά, δεν ήταν πάντα έτσι. Το 1860, το 80% του εργατικού δυναμικού στις ΗΠΑ ήταν αυτοαπασχολούμενο, σύμφωνα με τον ιστορικό Στίβεν Γκίλον. Από τότε, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν και μάλιστα αρκετά δραματικά. Μέχρι το 1900, ο αριθμός των αυτοαπασχολούμενων είχε πέσει στο 50%. Μέχρι το 1977, έπεσε στο 7%.

Αρκετά χρόνια μετά, πολλοί άνθρωποι επαναπροσδιορίζουν την εργασιακή τους ύπαρξη. Φυσικά, οι περισσότεροι έχουμε εγκαταλείψει τα αγροκτήματα, τα χωράφια και τα άροτρα για γραφεία με Wi-Fi και υπολογιστές. Ωστόσο, πολλοί επιμένουν για λιγότερο χρόνο εργασίας, περισσότερα χρήματα και καλύτερες συνθήκες.

Η «εισβολή» των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του ίντερνετ δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει άμεσα και το εργασιακό κομμάτι. Προφανώς και οι μεγάλες εταιρείες θα έσπευδαν να εκμεταλλευτούν με τη σειρά τους τις απεριόριστες δυνατότητες. Οι δυνατότητες για ψυχαγωγία και διασκέδαση είναι εξαιρετικές, από την προβολή ταινιών στο διαδίκτυο σε ιστοσελίδες όπως η Amazon, την ψυχαγωγία σε ιστοσελίδες όπως η Pokerstars ή σε ηλεκτρονικά videogames τύπου DOTA.

Τα τελευταία χρόνια –παρά την αυστηροποίηση της αγοράς εργασίας που τους προσφέρει περισσότερες «καθαρές» και με πλήρη δικαιώματα θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης– πολλοί εργαζόμενοι επιλέγουν όλο και περισσότερο το ρόλο του ελεύθερου επαγγελματία.

Μελέτη που έγινε το 2018 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής διαπίστωσε ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι μη ελεύθεροι επαγγελματίες (όλοι οι εργαζόμενοι δηλαδή) δίνουν προτεραιότητα στον τρόπο ζωής έναντι των κερδών. Ωστόσο, οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι αυτοί που αποκτούν πραγματικά τον τρόπο ζωής που θέλουν. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες πλήρους απασχόλησης έχουν 21 ποσοστιαίες μονάδες περισσότερες πιθανότητες να πουν ότι η εργασία τούς επιτρέπει να ζήσουν τον τρόπο ζωής που θέλουν (το 84% των ελεύθερων επαγγελματιών το λένε αυτό έναντι 63% των μη ελεύθερων επαγγελματιών). Στην πραγματικότητα, είναι τόσο ικανοποιημένοι με τον τρόπο ζωής που τους προσφέρει η ανεξάρτητη εργασία που οι μισοί από τους ελεύθερους επαγγελματίες είπαν ότι δεν θα αναλάμβαναν μια δουλειά 9 προς 5, ανεξάρτητα από το πόσα χρήματα τους προσέφεραν.

Για ορισμένους ελεύθερους επαγγελματίες, μια παραδοσιακή δουλειά δεν θα ήταν καν επιλογή. Ένα ακόμη συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι το freelancing παρέχει ευκαιρίες εργασίας σε όσους διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να εργαστούν σε μία «παραδοσιακή εργασία». Οι κύριοι λόγοι γι’ αυτό είναι προσωπικοί, όπως θέματα υγείας, έλλειψη χρόνου, ανάγκες παιδικής φροντίδας κ.α.

Μέρος του λόγου που ο ελεύθερος επαγγελματίας είναι τόσο απελευθερωμένος είναι ότι γενικά εργάζεται εξ αποστάσεως. Δεν φθείρεται σε χώρο εργασίας και επιλέγει τις συνθήκες, τις ώρες και το χρόνο που θα εργαστεί, κάτι που φυσικά έχει σαν αποτέλεσμα αυξημένη δημιουργικότητα και παραγωγικότητα. Το συγκεκριμένο στοιχείο δεν ωφελεί, όπως θα δούμε παρακάτω, μόνο τους ίδιους.

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν διευκολύνουν μόνο τον εαυτό τους, αλλά και πολλούς εργοδότες-επιχειρήσεις. Το διαδίκτυο τους δίνει την ευκαιρία να αναζητήσουν εργαζόμενους όχι μόνο στη χώρα τους, αλλά σε όλο τον πλανήτη. Βεβαίως, για όσους επιθυμούν να εργαστούν ως freelancers στην Ελλάδα, είτε για κάποιον εργοδότη εντός των συνόρων, είτε εκτός, η εφορία τους περιμένει… στη γωνία. Πρέπει να ανοίξουν μπλοκάκι και να κόβουν αποδείξεις, όπως προβλέπεται από την ελληνική νομοθεσία.

Σε ότι αφορά την ηλικία των ανθρώπων που προτιμούν να απαρνηθούν την παραδοσιακή εργασία, κυριαρχεί η «νεολαία». Οι νέες ηλικίες, χάρη και στην γνώση τεχνολογιών και την εξοικείωση με τις εφαρμογές και τις δυνατότητες του διαδικτύου, έχουν -όπως είναι φυσικό- μεγαλύτερες πιθανότητες να επιλέξουν το δρόμο του ελεύθερου επαγγελματία. Οι άνθρωποι χρειάζονται ευελιξία για να ορίζουν τη ζωή τους με τους δικούς τους όρους. Και οι άνθρωποι που είναι πιο πιθανό να έχουν αυτήν την ελευθερία είναι ελεύθεροι επαγγελματίες – η ελευθερία είναι η ουσία και ένα από τα σημαντικότερα αγαθά.