Η πιθανότητα να εμφανιστεί η νόσος Αλτσχάιμερ αυξάνεται όταν ο ύπνος δεν είναι ποιοτικός

Η κακή ποιότητα ύπνου συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ, όπως δείχνει πρόσφατη επιστημονική μελέτη.

Ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται επαρκή χρόνο στα δύο πιο βαθιά στάδια του ύπνου – τον ύπνο αργών κυμάτων και τον ύπνο REM (ταχέων κινήσεων των ματιών). Όταν ο ύπνος είναι ανεπαρκής σε αυτά τα στάδια, ενδέχεται να επιταχυνθεί η εκφύλιση περιοχών του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Ο Gawon Cho, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Εσωτερικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Yale, εξηγεί ότι η ανεπαρκής διάρκεια βαθύ ύπνου και REM σχετίζεται με μείωση στον όγκο της κατώτερης βρεγματικής περιοχής του εγκεφάλου. Αυτή η περιοχή παίζει σημαντικό ρόλο στην επεξεργασία αισθητηριακών και οπτικοχωρικών πληροφοριών και φαίνεται να επηρεάζεται νωρίς στη διαδικασία της νευροεκφύλισης.

Ο Dr. Richard Issacson, ειδικός στην πρόληψη της νόσου Αλτσχάιμερ, σημειώνει ότι οι δείκτες βαθύ ύπνου σχετίζονται άμεσα με τη γνωστική λειτουργία, επιβεβαιώνοντας τη σημασία των ευρημάτων της μελέτης.

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τον βαθύ ύπνο;

Κατά τη διάρκεια του βαθιού ύπνου, ο εγκέφαλος καθαρίζει τοξίνες και απομακρύνει νεκρά κύτταρα, ενώ παράλληλα επιδιορθώνει το σώμα και το προετοιμάζει για την επόμενη μέρα. Κατά τον ύπνο REM, όπου συμβαίνουν τα όνειρα, ο εγκέφαλος επεξεργάζεται συναισθήματα, σταθεροποιεί αναμνήσεις και αφομοιώνει νέες πληροφορίες. Αυτά τα στάδια είναι καθοριστικά για την υγεία και τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου.

Οι ενήλικες χρειάζονται 7–8 ώρες ύπνου τη νύχτα, με το 20–25% να αφιερώνεται σε βαθύ και REM ύπνο. Τα παιδιά και οι έφηβοι χρειάζονται περισσότερο ύπνο, ενώ τα βρέφη περνούν σχεδόν το 50% του ύπνου τους στο στάδιο REM. Με την πάροδο της ηλικίας, μειώνεται φυσικά ο χρόνος που αφιερώνεται σε αυτά τα στάδια.

Ο βαθύς ύπνος τείνει να συμβαίνει νωρίς μέσα στη νύχτα, ενώ ο REM ύπνος εμφανίζεται περισσότερο τις πρωινές ώρες. Γι’ αυτό, το να κοιμάται κανείς αργά και να ξυπνά νωρίς μπορεί να μειώσει σημαντικά τον χρόνο σε αυτά τα απαραίτητα στάδια. Όπως εξηγεί ο Dr. Issacson, «όσο περισσότερη ώρα περνά κανείς στο κρεβάτι, τόσο αυξάνεται και η διάρκεια του βαθύ και του REM ύπνου» — με την προϋπόθεση ότι ο ύπνος είναι συνεχόμενος και ποιοτικός.

Ενδεικτικά, μελέτη του 2023 έδειξε ότι οι καλές συνήθειες ύπνου μπορούν να αυξήσουν το προσδόκιμο ζωής: έως και 5 χρόνια για τους άνδρες και 2,5 χρόνια για τις γυναίκες.

Τι σημαίνει ποιοτικός ύπνος;

Για να θεωρείται καλός ο ύπνος, πρέπει:

• Να μην υπάρχουν συχνές αφυπνίσεις (πάνω από 2 φορές την εβδομάδα),

• Το άτομο να νιώθει ξεκούραστο τουλάχιστον 5 πρωινά την εβδομάδα,

• Να μην χρησιμοποιούνται υπνωτικά χάπια για τη ρύθμιση του ύπνου.

Πώς να βελτιώσετε τον ύπνο σας;

Η εκπαίδευση του εγκεφάλου στον καλό ύπνο είναι εφικτή μέσω της εφαρμογής βασικών αρχών υγιεινής ύπνου:

• Πηγαίνετε για ύπνο και ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα.

• Δημιουργήστε ένα περιβάλλον ύπνου που ευνοεί τη χαλάρωση: δροσερό, σκοτεινό και ήσυχο.

• Αποφύγετε το αλκοόλ πριν τον ύπνο – μπορεί να προκαλέσει αφύπνιση μέσα στη νύχτα όταν μεταβολίζεται.

• Εγκαταλείψτε οθόνες και έντονα φώτα τουλάχιστον μία ώρα πριν κοιμηθείτε.

• Δημιουργήστε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν τον ύπνο, όπως διαλογισμό, γιόγκα, ένα ζεστό μπάνιο ή απλώς λίγη ησυχία.

Η υιοθέτηση αυτών των πρακτικών μπορεί να βελτιώσει όχι μόνο τον ύπνο, αλλά και τη συνολική ποιότητα ζωής και τη μακροχρόνια εγκεφαλική υγεία.

Με αναφορές από:ertnews.gr/Επιμέλεια:ΜΚΜ